Nöbetçi Eczaneler
1946, Missouri, St. Louis – İşçi sınıfı bir ailede dünyaya gelen Marilyn, henüz 10 yaşındayken IQ testinde 228 puan alarak tarihin en yüksek zekâ seviyelerinden birini kaydettirdi. Bu, Einstein ve Newton gibi dehaları bile geride bırakan bir skordu.
Ailesi, bu olağanüstü zekânın onu hedef haline getireceğinden endişelendi. Marilyn’e yeteneklerini gizlemesini söylediler. O da bu tavsiyeye uyarak sessiz bir hayat sürdü, felsefe ve yazıya odaklandı. Ancak 1985’te Guinness Rekorlar Kitabı, onu “dünyanın en yüksek IQ’lu insanı” ilan edince her şey değişti.
MONTY HALL PROBLEMİ: TÜM DÜNYAYI ŞAŞKINA ÇEVİREN MATEMATİK SORUSU
Marilyn, Parade dergisinde “Marilyn’e Sor” köşesini yazmaya başladı. Okuyucuların karmaşık sorularına mantık ve matematikle cevaplar veriyordu.
Ta ki bir gün şu soru gelene kadar: “Bir yarışmadasınız. 3 kapı var: 1’inde araba, diğerlerinde keçi. Bir kapı seçiyorsunuz. Sunucu (kapıların arkasını bilerek) size bir keçi gösteriyor. Kapıyı değiştirir misiniz?”
Çoğu insan:“Şans %50/%50, fark etmez!”
Ama Marilyn’in cevabı şok etkiledi: “Evet, değiştirin! Kazanma şansınız 2/3 olur.”
BİLİM DÜNYASI İSYANDA: “BU KADIN YANILIYOR!”
Marilyn’in cevabı, matematikçiler ve istatistikçiler arasında büyük bir tartışma başlattı.
- 10.000’den fazla mektup aldı, çoğu öfkeli akademisyenlerdendi.
• “Hatalısın!” diyen doktora öğrencileri, profesörler ona küfrediyordu.
• Bir matematikçi, “Sen kapının arkasındaki keçisin!” diye yazdı.
Peki neden bu kadar çok insan ona karşı çıktı?
Çünkü insan beyni sezgisel olarak “50/50” düşünür. Oysa matematik, değiştirmenin kazanma şansını iki katına çıkardığını söylüyordu.
SİMÜLASYONLAR MARİLYN’İ HAKLI ÇIKARDI!
İstatistikçiler problemi 10.000 kez simüle etti:
- Kapıyı değiştirmeden kazanma oranı: ~%33
- Kapıyı değiştirerek kazanma oranı: ~%67
Marilyn haklıydı!
Sonunda, en sert eleştirmenler bile “Evet, doğru” demek zorunda kaldı.
Marilyn’in Mirası: Zekâ ve Cesaret
Marilyn’in hikâyesi sadece bir matematik problemi değil, dünyaya meydan okumanın simgesi oldu.
- “Gerçek, çoğunluğun inandığı değildir.”
• “Dahilik, popüler olmak değil, doğruyu savunmaktır.”
Bugün Monty Hall Problemi, tüm dünyada olasılık derslerinde okutuluyor.
Ve Marilyn, zekâsıyla değil, inancıyla kazandı.